नयाँ दिल्लीः मध्यपूर्वी देशहरूमा जाने पाकिस्तानी भिखारीहरूको संख्यामा उल्लेखनीय वृद्धि भएको छ।
यीमध्ये धेरै व्यक्तिहरू धार्मिक तीर्थयात्रीहरूको भएर यी देशहरूमा प्रवेश गर्छन् र त्यसपछि भीख माग्न थाल्ने गर्दछन् ।
पछिल्लो समय इराकमा पाकिस्तानी भिखारीहरूको उल्लेखनीय वृद्धि भएको छ। यहाँ पनि धेरै पाकिस्तानी नागरिक तीर्थयात्राको रुपमा मा इराक प्रवेश गरेपछि अन्ततः भीख माग्ने गतिविधिमा संलग्न भएका छन् ।
विभिन्न अध्ययनले इराक लगायत मध्य पूर्वी देशहरूमा गिरफ्तार गरिएका भिखारीहरूमध्ये ९० प्रतिशत भिखारी पाकिस्तानी नागरिक रहेका छन् । यस अवस्थाले धार्मिक उद्देश्यका लागि विभिन्न देश जाने पाकिस्तानी नागरिकले भिसाको दुरुप्रयोग गरिरहेको देखाएको छ ।
इराकमा १९ देखि २५ वर्षका पाकिस्तानी महिलाहरू इराकमा भीख माग्न संलग्न भएको अध्ययनले देखाएको छ ।
इरानमा पनि पाकिस्तानी भिखारीहरूको समस्या इराकको जस्तै रहेको छ।
इरानी अधिकारीहरूले पाकिस्तानी नागरिकहरु सडकमा भिख माग्ने बाहेक लागूपदार्थको तस्करी, मानव तस्करी पनि संलग्न रहेको पाइएको छ ।
यो एक जटिल समस्या हो जसले संलग्न व्यक्तिहरूलाई मात्र नभई विदेशमा पाकिस्तानीहरूको छवि बिग्रदो अवस्थामा रहेको छ ।
पाकिस्तानमा संगठित भिख माग्न पठाउने गिरोहले विदेशमा भीख माग्नको लागि भिसाको व्यवस्था गर्ने गर्दछन्, यो एउटा महत्त्वपूर्ण चिन्ताको विषय हो।
पाकिस्तानमा भिख माग्नु व्यक्तिगत विपन्नताको विषय मात्र होइन तर उच्च संगठित र प्रतिस्पर्धी व्यवसाय हो। यी गिरोहहरु प्रायः नेता वा मालिकको पर्यवेक्षण वा जबरजस्तीमा सञ्चालन हुन्छन्।
यी गिरोहले तीर्थयात्रा भिसाको दुरुपयोग गर्दै उमराह वा जियारतका लागि, व्यक्तिहरूलाई साउदी अरेबिया, इरान र इराक जस्ता देशहरूमा पठाएर भिख माग्ने काममा लगाउने गरेका छन् ।
पाकिस्तानमा भिख माग्ने एक आकर्षक उद्योग भएको छ, जसले महत्त्वपूर्ण राजस्व उत्पन्न गर्दछ। प्रतिवेदनले अनुसार लगभग ३ करोड ८० लाख भिखारीहरू देश भित्र रहेका छन्, जसले वार्षिक रूपमा ४२ अर्ब अमेरिकी डलर आम्दानी गर्ने गरेका छन् ।
पाकिस्तानी भिखारीहरूको समस्या इराक र इरानमा मात्र सीमित छैनः यो धेरै अन्य देशहरूमा फैलिएको छ, विशेष गरी मध्य पूर्वमा। साउदी अरेबियामा ठूलो संख्यामा पाकिस्तानी भिखारीहरू भेटिन्छन्, प्रायः उमरा भिसामा देश प्रवेश गर्छन् र त्यसपछि भीख माग्ने गतिविधिमा संलग्न हुन्छन्।
साउदी अरबको जेल पाकिस्तानी भिखारीका कारण भरिभराउ भएको मात्र होइन दुई देशबीचको सम्बन्धमा पनि दरार उत्पन्न भएको छ। युएईले पनि पाकिस्तानी भिखारीहरू संख्या बढ्दै गएको छ, जो प्रायः रोजगारी वा तीर्थयात्राको बहानामा यात्रा गर्छन्।
अन्य मध्य पूर्वी देशहरू जस्तै, कतारले पाकिस्तानी नागरिकहरू भीख माग्ने गरेको तथ्याङ्क सार्वजनिक गरेको छ ।
कतिपय पाकिस्तानले इराकजस्ता देशमा प्रवेश गर्न तीर्थयात्रा गर्न पाएको भिसाको दुरुपयोग गर्छन्। त्यहाँ पुगेपछि धार्मिक कार्यमा भाग लिनुको साटो भीख माग्न थाल्छन् । यी मध्ये धेरै व्यक्तिहरू मानव बेचबिखनका सिकार हुन्छन्, विदेशमा राम्रो अवसरको प्रलोभनमा पर्छन् तर शोषणको स्थितिमा पुग्छन्।
इराक र इरान र अन्य मध्य पूर्वी देशहरूमा पाकिस्तानी भिखारीहरूको उपस्थितिले यी देशहरूमा पाकिस्तानको प्रतिष्ठामा ठूलो असर पारेको छ।
भिख माग्नेमा पाकिस्तानी नागरिकहरूको संलग्नता, साथै लागूपदार्थको तस्करी र मानव तस्करी जस्ता गतिविधिहरूले इराक र इरानमा पाकिस्तानीहरूप्रति शंका र अविश्वास बढाएको छ।
इराकी अधिकारीहरूले द्विपक्षीय सम्बन्धमा नकारात्मक प्रभावलाई उजागर गर्दै पाकिस्तान सरकारप्रति आफ्नो असन्तुष्टि व्यक्त गरेका छन्।
उनीहरूले पाकिस्तानी तीर्थयात्रीहरूलाई उनीहरूको तीर्थयात्रा सकेर फर्कन सुनिश्चित गर्न ग्यारेन्टी पनि मागेका छन्। यद्यपी पाकिस्तानी सरकारले यो समस्यालाई सम्बोधन गर्ने उपायहरूमा अझै मौन बसेको छ ।
प्रतिक्रिया