मानवअधिकारवादी संगठनद्वारा चीनले तिब्बती क्षेत्रमा बलपूर्वक बेपत्ता पारिएकोमा चिन्ता व्यक्त



धर्मशालाः संयुक्त राष्ट्र संघ, युरोपेली संघ र केन्द्रीय तिब्बती प्रशासनले संयुक्त विज्ञप्ति जारी गर्दै तिब्बत क्षेत्रका नागरिकलाई चीनद्वारा जबर्जस्ती बेपत्ताका पारिएकोमा चिन्ता व्यक्त गरेको छ।

संगठनहरूले तिब्बतीहरूलाई हिरासतमा राखेर यातना र दुर्व्यवहार गर्ने र तिब्बतीहरूलाई जबरजस्ती बेपत्ता पार्ने चिनियाँ सरकारको कार्यलाई कडा निन्दा गरेका छन् ।

विज्ञप्तिमा चिनियाँ अधिकारीहरूले प्रत्येक वर्ष धेरै तिब्बतीहरूलाई स्वेच्छाचारी रूपमा गिरफ्तार गर्ने र उनीहरूलाई धार्मिक र सामुदायिक नेताहरू, लेखकहरू र संगीतकारहरू र मानवअधिकार र वातावरणीय कार्यकर्ताहरू लगायत तिब्बती राष्ट्रिय पहिचानको पक्षमा अभिव्यक्ति दिने र चीनको दमनकारी नीतिहरूको विरोध गर्ने गरेकालाई जबरजस्ती बेपत्ता पारिरहेको दाबी गरिएको छ ।

‘कुनै पनि परिस्थितिमा कुनै पनि समयमा जबरजस्ती बेपत्ता पार्ने कार्य मानवता विरुद्धको अपराध हो। जबर्जस्ती बेपत्ताबाट सबै व्यक्तिहरूको संरक्षणमा संयुक्त राष्ट्र घोषणाको पहिलो धाराले जबरजस्ती बेपत्ता पार्ने कुनै पनि कार्यलाई अन्तर्राष्ट्रिय कानूनको नियमहरूको उल्लङ्घन गर्दछ। कानूनको अगाडि एक व्यक्तिको रूपमा मान्यता प्राप्त गर्ने अधिकार, व्यक्तिको स्वतन्त्रता र सुरक्षाको अधिकार र यातना र अन्य क्रूर, अमानवीय वा अपमानजनक व्यवहार वा सजायको शिकार हुन नदिने अधिकारको ग्यारेन्टी गर्दै, प्रत्याभूति गरिएको छ,’ विज्ञप्तिमा भनिएको छ ।

संयुक्त राष्ट्रसंघको सदस्य भएर पनि चीनले तिब्बती र अन्य राष्ट्रका जनतालाई दमन, गिरफ्टारी, बेपत्ता पार्नु अन्तर्राष्ट्रिय मानवअधिकार कानूनको निरन्तर अनादर गरेको विज्ञप्तिमा उल्लेख छ।

विज्ञप्ति अनुसार, तिब्बतका ११ औं पञ्चेन लामा, गेधुन चोएकी न्याइमा, तिब्बती बौद्ध धर्मका सर्वोच्च नेताहरू मध्ये एकको अपहरण सबैभन्दा प्रमुख बलपूर्वक बेपत्ता घटनाहरू हुन्। केवल छ वर्षको उमेरमा, चिनियाँ प्रशासनले ११ औ पञ्चेन लामा, उहाँको परिवार र चद्रेल रिन्पोछेलाई १९९५ मा अपहरण गरेको थियो । संयुक्त राष्ट्र संघका विभिन्न निकायहरूले हस्तक्षेप गरे पनि, चीनले अझै पनि विश्वसनीय जानकारी दिन सकेको छैन्। पछिल्लो २९ वर्षदेखि उनको ठेगाना वा स्वास्थ्य अवस्थाले उनलाई विश्वको सबैभन्दा लामो समयसम्म जेल सजाय भोग्ने राजनीतिक कैदीहरूमध्ये एक बनाएको छ।

संयुक्त विज्ञप्तिमा यस वर्ष मात्र धेरै तिब्बतीहरू बेपत्ताू भएको दाबी गरिएको छ । चिनियाँ अधिकारीहरूले उनीहरूलाई शान्तिपूर्ण विरोध प्रदर्शनदेखि पुस्तकहरू प्रकाशन गर्ने विभिन्न कारणहरूका लागि मनमानी रूपमा हिरासतमा लिएका थिए।

यी घटनाहरूमा फुन्टसोक, पेमा, साम्तेन, जोम्की, ताम्दिन र लोबसाङ थाब्खेलाई बेपत्ता पारिएका छन् । उनीको अवस्था अ

संयुक्त राष्ट्रसंघ, मानवअधिकार संगठनहरू, मानवअधिकारकर्मीहरू, अन्तर्राष्ट्रिय सरकार लगायत संघ संस्थाले ११ औं पञ्चेन लामा प्रकरणलगायत स्वेच्छाचारी रूपमा पक्राउ गरिएका र बेपत्ता भएका तिब्बतीहरूको जानकारी खुलाउन चीनलाई दबाब दिन जारी राख्न आग्रह गरेका छन्। ।

जबर्जस्ती बेपत्ता हुनु अन्तर्राष्ट्रिय मानवअधिकार मापदण्डको गम्भीर उल्लङ्घन हो, । चीनले बलपूर्वक बेपत्ता भएका घटनाहरूको पूर्ण रूपमा छानबिन गर्न र अन्तर्राष्ट्रिय मापदण्डहरूद्वारा अमानवीय र गैरकानूनी कार्यको सिकार भएकाहरूलाई अभिन्न क्षतिपूर्ति उपलब्ध गराउने कुरा चीनले सुनिश्चित गर्न जरुरी देखिएको विज्ञप्तिमा उल्लेख गरिएको छ ।

प्रकाशित मिति : २१ भाद्र २०८१, शुक्रबार  ९ : १२ बजे