चीनद्वारा भइरहेको उइघुरमाथिको नरसंहार रोक्न विश्वव्यापी शक्तिहरूलाई आग्रह



अंकारा— टर्कीमा बसोबास गर्ने उइघुरहरूले सिनजियाङ प्रान्तमा चीनको मानवअधिकार उल्लङ्घनको विरुद्धमा आवाज उठाएका छन् ।

एम्नेस्टी इन्टरनेशनलको नयाँ प्रतिवेदनले उइघुरमाथिको दुर्व्यवहारहरूलाई ‘मानवता विरुद्धको अपराध’ भनी पुष्टि गरेको डेली एशियन एजले उल्लेख गरेको छ।

निर्वासित पूर्वी तुर्कस्तान सरकारले ७८औं संयुक्त राष्ट्र महासभा र यसका सदस्य राष्ट्रहरूलाई उइघुर, कजाक, किर्गिज र अन्य टर्की जनताहरू विरुद्ध चीनको चलिरहेको नरसंहार रोक्न तत्काल र निर्णायक कदम चाल्न आग्रह गरेको छ।

पूर्वी तुर्कस्तान सरकार निर्वासित (ईटीजीई) का अध्यक्ष गुलाम याघ्माले पूर्वी तुर्कस्तानमा चीनको चलिरहेको नरसंहार हाम्रो समयको सबैभन्दा ठूलो मानवीय संकट भएको बताएका छन् ।

अन्तर्राष्ट्रिय समुदायको मौनता र निष्क्रियताले उइघुरहरूलाई मात्र होइन हाम्रो साझा मानव विवेकलाई पनि असर गरिरहेको डेली एशियन एजले उल्लेख गरेको छ ।

सन् २०१४ देखि पूर्वी तुर्कस्तानमा चीनको चलिरहेको नरसंहार र मानवता विरुद्धको अपराधले तीस लाखभन्दा बढी उइघुर र अन्य टर्किक जनतालाई एकाग्रता शिविर, जेल र दास श्रम शिविरको सञ्जालमा राखेको छ।

चीनको नरसंहारमा करिब १० लाख उइघुर बालबालिकालाई आफ्नो परिवारबाट अलग गर्ने, राज्यद्वारा अनुमोदित बलात्कार र धार्मिक स्वतन्त्रताको दमनसम्म फैलिएको पनि याग्माको वक्तव्यमा उल्लेख छ।

संयुक्त राज्य अमेरिका र क्यानडा, नेदरल्यान्ड्स, बेलायत, लिथुआनिया, चेक गणतन्त्र र फ्रान्स सहित धेरै पश्चिमी राष्ट्रहरूले आधिकारिक रूपमा चीनको कार्यलाई नरसंहार को रूपमा उल्लेख गरेका छन्।

पूर्वी तुर्कस्तान र मुख्य भूमि चीनमा भएका हालैका घटनाहरूले एकताबद्ध, बलियो, समानता र शान्तिपूर्ण चीनको मिथकलाई चकनाचुर पारेको छ। यो स्पष्ट भएको छ कि पूर्वी तुर्कस्तानमा उइघुर र टर्किक मुस्लिम जनसंख्यालाई चीनले सिनजियाङ नामकरण गरेको छ, यसलाई अब उपेक्षा गर्न सकिँदैन।

तिब्बती र मंगोलहरू जस्ता उइघुर जनताले आफ्नो तथाकथित स्वायत्त क्षेत्रमा कहिल्यै पनि स्वायत्तताको अनुभव गरेका छैनन्, किनकि सबै प्रमुख निर्णय गर्ने शक्तिहरू चिनियाँ अधिकारीहरूको हातमा छन्।

डेली एशियन एजले रिपोर्ट गरेको छ कि सरकारमा उइघुर व्यक्तिहरू केवल फिगरहेडको रूपमा काम गर्छन्, वास्तविक अधिकार क्षेत्रीय अध्यक्ष लगायत चिनियाँ अधिकारीहरूले राखेका छन्।

प्रकाशित मिति : २४ आश्विन २०८०, बुधबार  १० : ०५ बजे