चीनले फिलिपिन्सको डुङ्गामा पानीको तोप प्रहार गरेपछि अन्तर्राष्ट्रिय आलोचना



बेइजिङ— चीनको एक तटरक्षक जहाजले साउथ चाइना सागरमा फिलिपिन्सको डुङ्गामाथि पानीको तोप प्रयोग गरेपछि चीनले अन्तर्राष्ट्रिय आलोचनाको सामना गरिरहेको सीएनएनले उल्लेख गरेको छ। विश्लेषकहरूले यो घटनाले दुई देशबीच भईरहेको तनावपूर्ण अवस्थालाई बढाएको छ र संयुक्त राज्य अमेरिका र यसका सहयोगीहरूलाई जलमार्गमा संयुक्त गस्तीको योजनालाई गति दिन नेतृत्व गरेको छ।

एउटा सानो फिलिपिन्सको डुङ्गालाई ठूलो चिनियाँ कोस्ट गार्ड जहाजले तोप प्रहार गरेको थियो किनभने यसले मनिलाको विशेष आर्थिक क्षेत्रको साउथ चाइना सागरको विशेषता दोस्रो थोमस शोलमा रहेको फिलिपिन्स डुंगाको ग्यारिसनमा आपूर्ति गर्ने प्रयास गरेको थियो जसलाई चीनले रेनाई रीफ पनि भन्ने गरेको छ ।

फिलिपिन्स कोस्ट गार्डका तस्बिरहरूले पनि चिनियाँ जहाज फिलिपिन्सको कोस्ट गार्ड जहाजहरूको अगाडि खतरनाक रूपमा नजिक रहेको देखाएको छ । फिलिपिन्स कोस्ट गार्ड ले चीन कोस्ट गार्डको खतरनाक चाल र फिलिपिन्स जहाजहरू विरुद्ध पानी तोपको अवैध प्रयोगको कडा निन्दा गरेको छ ।

आइतवार सम्म, मनिलाको प्रमुख सहयोगी वाशिंगटनले चीनको कार्यको निन्दा गरेको थियो र फिलिपिन्ससँगको पारस्परिक रक्षा सम्झौताको अन्त्यलाई समर्थन गर्ने कुरा पुनः पुष्टि गरेको थियो। फिलिपिन्सका राष्ट्रपति फर्डिनान्ड मार्कोस जूनियरले चीनलाई यसको विरोध गर्दै कूटनीतिक नोट पठाएको सीएनएनले उल्लेख गरेको छ ।

फिलिपिन्सको विदेश मन्त्रालय र सशस्त्र सेनाले चीनको पानी तोपको प्रयोगको निन्दा गर्न संयुक्त पत्रकार सम्मेलन आयोजना गर्दै ‘खतरनाक र गैरकानूनी अभ्यास’ को संज्ञा दिएका छन् । मनिला र बेइजिङबीचको तनाव सधैं साउथ चाइना सागरमा केन्द्रित रहँदै आएको छ।

बेइजिङले १ दशमलव ३ मिलियन वर्ग माइल दक्षिण चीन (साउथ चाइना) सागरमा रहेका अधिकांश टापुहरूमा ‘निर्विवाद सार्वभौमसत्ता’ दाबी गर्दै आएको छ। यसमा बेइजिङमा नान्शास भनेर चिनिने स्प्रेटलिस, फिलिपिन्स, मलेसिया, ब्रुनाई र ताइवानले पूर्ण वा आंशिक रूपमा दाबी गर्ने १०० साना टापुहरू र चट्टानहरूको समूह समावेश रहेका छन् ।

यद्यपि, मनिलाले यस क्षेत्रलाई पश्चिमी फिलिपिन्स सागरको रूपमा उल्लेख गरेको छ । हेगको अन्तर्राष्ट्रिय स्थायी मध्यस्थता अदालतले २०१६ मा चीनसँग दक्षिण चीन सागरको बहुसंख्यक क्षेत्रमा आफ्नो क्षेत्र दाबी गर्ने कुनै पनि कानूनी आधार नभएको उल्लेख गरेको थियो ।

बेइजिङले उक्त निर्णयलाई बेवास्ता गर्दै आएको छ। राष्ट्रिय सुरक्षा परिषद्का सहायक महानिर्देशक जोनाथन मलायाले फिलिपिन्स सरकारको सोमबारको पत्रकार सम्मेलनमा मनिलाले चिनियाँ पक्षको प्रतिक्रियालाई वास्ता नगरी कूटनीतिक विरोध दायर गर्न जारी राख्नेछ किनभने त्यसो गर्न असफल भएमा चीनले थप अपव्याख्या गर्न सक्नेछ।

प्रकाशित मिति : २६ श्रावण २०८०, शुक्रबार  १२ : ४४ बजे